cover

View large picture

blast from the past

Coven

Witchcraft Destroys Minds and Reaps Souls

(Mercury)

CD, Βινύλιο
Κυκλοφορία: 1969
Κλασική rock/pop, Ψυχεδέλεια, Hard rock


Mercury 1969 / Outlaw Recordings 2000 / Akarma 2003 / Nevoc 2007

Ας πάμε μια βόλτα πολλά χρόνια πίσω. Συγκεκριμένα στο Σικάγο του 1969. Υποθέτω ότι στους περισσότερους οι Ηνωμένες Πολιτείες και το 1969 ως αναφορά φέρνουν στο νου το απόγειο του κινήματος των παιδιών των λουλουδιών, του ψυχεδελικού rock της δυτικής ακτής και το φεστιβάλ Woodstock. Δικαίως. Αυτή την εβδομάδα όμως, το Blast from the Past θα εξετάσει το ντεμπούτο μιας μπάντας σύγχρονης των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά με το στίγμα του μαύρου πρόβατου.

Στην ιστορική μας συνείδηση, ειδικά των όσων αρέσκονται λίγο παραπάνω στο σκληρό ηλεκτροδοτούμενο rock και τη φυσική του συνέχεια, το heavy metal, η αποκάλυψη ήρθε από τις ταστιέρες των Richie Blackmore και Jimmy Page και σφυρηλατήθηκε από τα ακρωτηριασμένα δάχτυλα του αριστερόχειρα Tonny Iommi. Το απόκρυφο ως σπουδή κρύφτηκε για πρώτη φορά μέσα σε αυλάκια βινυλίου με το ντεμπούτο των Black Sabbath και το Led Zeppelin 4. Τόσο το απελπισμένο 'Oh please, God help me' του Ozzy στο πρώτο τραγούδι του πρώτου άλμπουμ των Sabs, όσο και το άλυτο μυστήριο του "Stairway to Heaven" αρκούσαν για να βάψουν τον ουρανό μαύρο. Το πρώτο ντυμένο με ένα εξώφυλλο που παγώνει το αίμα και το δεύτερο με τέσσερα σύμβολα μαύρης μαγείας που αντιστοιχούν σε κάθε έναν από τους Τέσσερείς τους.

Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Τα devil's horns έχουν τις ρίζες τους στο ξεμάτιασμα της γιαγιάς του Ronnie Dio και η λέξη 'coven' είναι κατοχυρωμένη πνευματικά στον King Diamond, όσο και η λέξη 'steel' στους Manowar, οι οποίοι είναι οι πρώτοι που μάθαμε ότι υπέγραψαν δισκογραφικό συμβόλαιο με αίμα. Το "Ave Satanas" το ακούμε από corpse-painted black metallers. Το occult rock, όπως ονομάστηκε δηλαδή το κίνημα που (επαν-)εμφανίστηκε στη δύση της προηγούμενης δεκαετίας και στρατολογούσε γυναικείες φωνές να ντύνουν με βλάσφημους στίχους ένα μπαρουτοκαπνισμένο 70s hard rock, θυμίζει στους περισσότερους αφενός Mercyful Fate και αφετέρου τη βασανισμένη Janis Joplin ή - σπανιότερα - τη θεά Grace Slick.

Κι όμως εν έτει 1969 μια μπάντα ονόματι Coven κυκλοφορεί το άλμπουμ Witchcraft Destroys Minds and Reaps Souls. Πίσω από το μικρόφωνο βρίσκεται μια όμορφη ξανθιά με οπερατικές αλλά και αποκρυφιστικές σπουδές που ακούει στο περίεργο όνομα 'Jinx'. Στο μπάσο δε, βρίσκεται κάποιος... Oz Osborne και το εναρκτήριο τραγούδι του δίσκου ονομάζεται "Black Sabbath"!

O δίσκος κυκλοφόρησε μέσω της Mercury (ναι, υπέγραψαν με αίμα πριν το κάνουν οι πολέμαρχοι) και είναι καταπληκτικός. Η φωνή της Jinx Dawson φέρνει προς τον κοφτό τρόπο με τον οποίο η Grace Slick πρόφερε και τράβαγε τις λέξεις, ενώ δεν λείπουν και οι οπερατικές εξάρσεις. Η μουσική είναι εντελώς μέσα στο ρεύμα της εποχής. Η ψυχεδέλεια, όπως διαμορφώθηκε, γιγαντώθηκε και αποθεώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '60 στην Αμερική, είναι παρούσα σε κάθε νότα. Αν και πολλοί το έκαναν νωρίτερα και καλύτερα από τους Coven, το συγκρότημα γράφει τραγούδια που ικανοποιούν ακόμα και τους απαιτητικότερους φίλους του είδους. Το καινοτόμο στοιχείο που εισήγαγαν οι Coven ήταν η σατανική θεματολογία. Κάτι που σήμερα έχουμε δεδομένο ως στιχουργικό και μουσικό ιδίωμα, τότε μάλλον φάνταζε ακραίο. Ειδικά συγκεκαλυμμένο όπως ήταν κάτω από μια μάσκα ευχάριστης μουσικής και προφερόμενο από τα χείλη μιας όμορφης ξανθιάς γυναίκας. Συγγενεύοντας ακουστικά με τη μουσική μιας γενιάς που εναπόθετε τις ελπίδες της στον έρωτα και την αγάπη, η «πινακίδα» που δείχνει το δρόμο για το μονοπάτι της αριστερής χειρός θα μπορούσε να εμφανιστεί σε περισσότερους ακροατές κατ' αυτόν τον τρόπο.

Στον αντίποδα - εικαστικά και σε επίπεδο τίτλων τραγουδιών - οι Coven δε δίστασαν να είναι άμεσοι ως προς το τι πρέσβευαν. Η φωτογράφιση του συγκροτήματος συνοδεία νεκροκεφαλών, κεριών, δισκοπότηρων και ανάποδων σταυρών δε θα μπορούσε να αφήσει κάποια αμφιβολία. Επίσης είναι στα δάχτυλα των Coven που πρωτοσχηματίστηκαν τα 'devil's horns'. Το βλέπουμε στο εσώφυλλο, όπως το έβλεπαν και οι θεατές στις συναυλίες τους, αφού η Jinx συνήθιζε να ανοίγει και να κλείνει τις συναυλίες κατ' αυτόν τον τρόπο. Το τελευταίο κατά σειρά «τραγούδι», "Satanic Mass", είναι ουσιαστικά ηχογράφηση μιας σατανιστικής τελετής, με όνομα προφανώς εμπνευσμένο από το προ ενός έτους δίσκο που είχε κυκλοφορήσει ο Anton LaVey, ιδρυτής της εκκλησίας του Σατανά. Θρυλείται μάλιστα ότι ο LaVey θέλησε να διοργανώσει ένα 'evil Woodstock' στο Ντητρόιτ ανήμερα του Halloween στο οποίο θα συμμετείχαν και οι Coven, ένα σχέδιο που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Δεν ακούγεται σα μαστουρωμένη ονείρωξη των Electric Wizard μετά από πρόβα και κατά τη διάρκεια της προβολής του Vampyros Lesbos; Για τους διαβασμένους, αξίζει να σημειωθεί ότι το Witchcraft Destroys Minds and Reaps Souls προηγήθηκε τόσο των Black Widow όσο και των Atomic Rooster. Ίσως εδώ έχουμε την απαρχή του occult rock όπως το γνωρίζουμε σήμερα, αν θέσουμε εκτός δείγματος τους Screamin' Jay Hawkins, Arthur Brown και το σταυροδρόμι... του Robert Johnson.

Πράγματι, είναι ήδη γνωστό ότι τόσο το απόκρυφο, όσο και οι ασήκωτες κιθάρες προϋπήρχαν των Black Sabbath. Όμως το ντεμπούτο των Coven δεν είναι άξιο αναφοράς μόνο επειδή προηγήθηκε ως proto-occult metal. Στέκει μόνο του ως ένα υπέροχο μπάσταρδο παιδί των acid 60s και evil 70s. Ακόμα και αν το ακροαστεί κανείς δίχως τη βλάσφημη πλευρά του κατά νου, θα κατανοήσει τη ζόρικη rock'n'roll αξία του. Ευτυχώς ή δυστυχώς αυτός είναι ο πρώτος και ο τελευταίος δίσκος των Coven που έχει τόσο ενδιαφέρον.

Η συνέχεια υπήρξε διαφορετική και ελαφρώς αδιάφορη τολμώ να πω. Έπειτα από διάφορα προβλήματα λόγω του σατανικού τους attitude, οι Coven άλλαξαν ρότα, γράφοντας άλλους δύο καλούς δίσκους, τα Coven (1972) και Blood on the Snow (1974), δίσκους όμως απογυμνωμένους από το απόκρυφο στοιχείο και μουσικά προσανατολισμένους στα ερωτιάρικα boogie 70s. Τα τραγούδια ήταν μεν καλά, αλλά η ατμόσφαιρα και το προσωπικό στοιχείο ακρωτηριάστηκαν. Ακολούθησε το - κρατηθείτε - Metal Goth Queen - Out of the Vault το 2008 με τη Jinx να θέλει να θερίσει εμπορικά αυτά που έσπειρε προ σαράντα ετών, σε μια συλλογή από υλικό μεταξύ '76-'07. Στο δίσκο αυτό φιγουράρουν ως καλεσμένοι, μεταξύ άλλων, οι Michael Monarch (Steppenwolf), Tommy Bolin (Deep Purple) και Glenn Cornick (Jethro Tull). Κάνοντας μια ανασκόπηση στα όσα έγραφε η Jinx ανά τις δεκαετίες (με πολύ έντονο το μουσικό στίγμα της καθεμιάς) και επιστρέφοντας στην occult σημειολογία, ο δίσκος δε θα έλειπε σε κανέναν... Πρόπερσι τέλος κυκλοφόρησε το άλμπουμ Jinx, το οποίο δεν έχω ακούσει και ως εκ τούτου δε μπορώ να εκφέρω άποψη.

Η Jinx σίγουρα έβαλε το λιθαράκι της στη διαμόρφωση της μουσικής όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Η Grace Slick σε μια συνέντευξή της ισχυρίζεται ότι το βρίσκει γελοίο κάποιος να παριστάνει τον rock star από μια ηλικία και έπειτα. Η Jinx από την άλλη προωθεί τη δουλειά της μέσω του σατανισμού, συνεχίζοντας να γράφει δίσκους και να πουλά χειροποίητα ανάποδα σταυρουδάκια για το λαιμό. Προσωπικά βρίσκω την εις βάθους ενασχόληση με το απόκρυφο και την πνευματική ταύτιση του rock και του metal με αυτό τουλάχιστον βλακώδες. Αφενός όμως αυτή είναι μια τεράστια κουβέντα και αφετέρου τίποτα δε μπορεί να σπιλώσει την αξία ενός διαχρονικού δίσκου. Και το Witchcraft Destroys Minds and Reaps Souls είναι τέτοιος δίσκος. Join the Coven λοιπόν! -- Φάνης Μανταίος

Wild Thing homepage