Ακόμα και σήμερα, 82 ολόκληρα χρόνια μετά την πρεμιέρα της "Χρυσής εποχής" των Luis Buñuel και Salvador Dalí, είναι δύσκολο να προσεγγίσεις και να αναλύσεις αυτό το "ανοσιούργημα" της εποχής του. Κυνηγημένο αρχικά από τους Ισπανούς φασίστες και στην συνέχεια βαλμένο σε ράφια στον υπόλοιπο κόσμο, καθώς δεν μπορούσαν να καταχωρήσουν αυτό το απόλυτα σουρεαλιστικό και ενοχλητικό φιλμ. Νομίζω πως ήταν το πιο μακροχρόνια απαγορευμένο, με δικαστική απόφαση παρακαλώ. Ξαναπροβλήθηκε σε κινηματογράφους στην Δυτική Γερμανία επίσημα το 1970, 40 χρόνια (!!) μετά την πρεμιέρα του και μόλις το 1979 στις ΗΠΑ!

Αυτό κατ'αρχάς μας λέει κάτι. Πρώτον, ότι ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του, δεύτερον ότι ήταν πολύ ενοχλητικό και τρίτον ότι δεν είναι για τον πολύ κόσμο.

Ξεκινώντας σαν ντοκιμαντέρ για τους σκορπιούς (!!!!) (σσ. τα θαυμαστικά δίνουν και παίρνουν), το οποίο γύρισε καμιά δεκαριά χρόνια πριν ο Μπουνιουέλ, στην συνέχεια επικεντρώνεται στον ερωτικό πόθο ενός ζευγαριού και στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν για να έρθουν πιο κοντά. Αυτό βέβαια δεν περιγράφει το οπτικό όργιο που γίνεται στην ταινία.

Η βασική αρχή των σουρεαλιστών είναι να μην υπάρχει κανένας φραγμός στις ιδέες και στην παρουσίασή τους. Ακόμα και η κινηματογράφηση "σπάει" τα καλούπια, το μοντάζ είναι φαινομενικά ασύνδετο. Οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη. Ό,τι επιχείρησαν μερικά χρόνια πριν με τον δεκάλεπτο "Ανδαλουσιανό σκύλο", εδώ παίρνει πιο συγκεκριμένη μορφή και απογειώνεται. Μια αγελάδα κάθεται περιπαθώς πάνω σε έναν κρεβάτι, ο Ιησούς υποτίθεται ότι συμμετέχει σε σεξουαλικό όργιο, μια ομάδα ιερέων αποσυντίθεται πάνω σε ένα βράχο, κάποιοι χτυπάνε έναν άντρα μέχρι θανάτου. Η πρόκληση, η τρέλλα και η αντισυμβατικότητα δεν έχουν τελειωμό. Οι συμβολισμοί άλλοτε είναι προφανείς και άλλοτε κρυπτογραφικοί.

Σαν ταινία τώρα, δεν πλησιάζει σε τίποτα από αυτά που έχετε δει. Τα παλικάρια τα δώσανε όλα. Η πορεία του Μπουνιουέλ είναι πασίγνωστη. Αργότερα θα γυρίσει μια σειρά από μεγάλες ταινίες (Βιριδιάνα, Ο εξολοθρευτής άγγελος, Η ωραία της ημέρας, Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας, μερικές μόνο από αυτές) που αν και περιέχουν στοιχεία σουρεαλισμού αρμονικά μέσα στην δομή, κατά βάση είναι πιο συμβατικές - με την καλή έννοια - δημιουργίες. Όχι εδώ όμως. Εδώ μπορεί να θαυμάσετε την τόλμη και το όραμα, αλλά θα δυσκολευτείτε στην παρακολούθηση. Η διάρκειά της είναι μόλις 1 ώρα, πράγμα όμως που βοηθά στο να δοκιμάσετε.

Φυσικά δεν νοείται να μην την δει κάθε ακραιφνής και παθιασμένος σινεφίλ. Είναι ταινία αναφοράς. Η ταινία έχει κυκλοφορήσει σε απαστράπτον blu-ray και dvd, μαζί με τον "Ανδαλουσιανό σκύλο". Έχει επανεκδοθεί όμως και στις κινηματογραφικές αίθουσες. Αυτό το αφήνω πάνω σας. Πάντως εμείς επικροτούμε τέτοιες επανεκδόσεις και γιατί όχι με περισσότερες ταινίες και θεματικές ενότητες. -- Mr. Lakis

ΜΠΟΜΠΙΝΟΜΕΤΡΟ:

 (για τη θέαση της)   (για την κινηματογραφική της αξία)

ΘΑ ΤΟ ΞΑΝΑΒΛΕΠΑΤΕ;   Καλό θα ήταν, κάθε τόσο...