---

Polydor 1974, 1995, 2005 / Polydor Greece 1975

Ναι, σιγά μην το BFTP δεν είχε James! (σσ. όχι φυσικά το συγκρότημα, μπρρρ...) Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται και ακριβώς 40 χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του Hell (28 Ιουνίου 1974), οπότε δεν χρειάστηκε και πολλή περίσκεψη. Αλλά ούτε και πολλή ανάλυση θα χρειαστεί. Το συγκεκριμένο διπλό άλμπουμ του Νονού της soul είναι από τους δίσκους - ορόσημα στη δισκογραφία του.

Ο θεός του funk στην αρχή των 70s έμπαινε σε μια νέα φάση στην καριέρα του. Μουσικά τύποι σαν τον Sly Stone είχαν ήδη σπρώξει την ατζέντα του funk πιο μπροστά παίρνοντας πάντα αφετηρία από τον προπάτορα James Brown των μέσων των 60s. Είχε όμως έρθει η ώρα ο πρώτος διδάξας να ξαναπάρει τη σκυτάλη (σσ. ολίγον αντικανονικόν αλλά μιλάμε για τον Νονό της soul, όπως ήταν τώρα πια το καινούργιο του προσωνύμιο, που του κόλλησε για τα καλά μέχρι το τέλος και για πάντα). Με τους The Famous Flames και την μπάντα των 60s να είναι πια παρελθόν (σσ. καταραμένο χρήμα...) ένα νέο σχήμα τον συνόδευε: οι θρυλικοί J.B.'s! Με το περίφημο "Sex Machine" (σσ. 'Get Up' βεβαίως-βεβαίως αδέλφια) η νέα funk του αδελφού James έγινε πια «νέα Νέα Funk» και ξαναγράφτηκε ιστορία. Με τους αρχικούς J.B.s να γίνονται μετά την άνοιξη του '71 μεγάλο μέρος των έτερων ιερών τεράτων της funk Parliament / Funkadelic, τo συγκρότημα ανασχηματίζεται με ηγέτη τον τρομπονίστα Fred Wesley και μέλη τους St.Clair Pinckney, Maceo Parker, Jimmy Parker (σαξόφωνα), Ike Oakley (τρομπέτα), Jabo Starks (ντραμς), Johnny Griggs (congas), Fred Thomas (μπάσο) και Jimmy Nolen και 'Cheese' Martin (κιθάρες). Όλα τα στοιχεία που ο James δίδαξε στα 60s προσφέρονται πια στο maximum - πολλές φορές δεν χρειάζεται τίποτε άλλο από το λιτό και αμείλικτα επαναληπτικό ρυθμό, τα κοφτά ριφ των πνευστών, το μινιμαλιστικό 'chicken scratch' παίξιμο στην κιθάρα που συχνά βρίσκεται κολλημένο στον ίδιο τόνο και τα γνώριμα αγκομαχητά και εμπρηστικά καλέσματα του «αφεντικού». Εντάξει, δεν είναι αφρικάνικη μουσική τελετουργίας ακριβώς, αλλά το κοινό στις αφρικανικές χώρες τρελαίνεται με τη μουσική του James (σσ. ο οποίος πηγαίνει εκεί και για συναυλίες), σε βαθμό που ο James γίνεται το βασικό σημείο αναφοράς του νέου afro-beat.

Το Hell ήταν μάλλον το τελευταίο σπουδαίο άλμπουμ σε αυτή τη φάση και παρά το φαινομενικά «πρόχειρο» στήσιμό του γύρω από τις επιτυχίες "My Thang" και "Papa Don't Take No Mess" στ' αυτιά μας ακούγεται ως η σημαντική κατακλείδα. Πώς λέμε «είπα την τελευταία μου κουβέντα»; Κάτι τέτοιο. Βέβαια σε σχέση με το εξίσου σημαντικόThe Payback από την αρχή της ίδιας χρονιάς (σσ. προοριζόμενο για σάουντρακ του blaxploitation φιλμ Hell Up in Harlem αλλά απορριφθέν από τους παραγωγούς μετ' επαίνων) ακούγεται σε πρώτη «ανάγνωση» λιγότερο συνεκτικό και πιο «ατάκτως ερριμμένο», αλλά τελικά όλα δένουν με μαγικό τρόπο. Οι J.B.'s δεν παίζουν και στα 14 κομμάτια, χρησιμοποιούνται αρκετοί session μουσικοί (δεν χρειάζεται να ειπωθεί, μουσικάρες...), το σκληρό funk συνδυάζεται με latin soul και - ω θεοί - με ευάερες / ευήλιες τύπου Philly Int'l σόουλ μπαλάντες (!), υπάρχουν αρκετά παλιά κομμάτια σε νέες εκτελέσεις, αλλά παρ' όλα αυτά όλα κολλάνε. Κολλάνε στο μυαλό σου και δε φεύγουν με τίποτα.

Ο ήχος του gong εισάγει τις funk-ιές - φέρνοντας στο μυαλό σου τις ασιατικές ταινίες με το γνωστό χασάπικο μοντάζ - και ηχεί πολλές φορές για να σε ξαναπρογραμματίσει για ατέλειωτο, απόλυτο funk (σσ. restart...): "Hell", "My Thang", "Sayin' and Doin' It", "I Can't Stand It '76", "Don't Tell a Lie about Me and I won't Tell the Truth about You" και τα 14 λεπτά του "Papa Don't Take No Mess". Ανηλεής έκθεση σε ακραίο funk. Ανάμεσα σε αυτά μια latin / salsa έκδοση του "Please, Please, Please" που λειτουργεί θεσπέσια, το "Stormy Monday (Blues)" μεταφερμένο επιτυχημένα στην εποχή του Shaft (εξτρεμιστική φαβορίτα, καμπάνα, γιακάς και άφρο αφάνα...), 70s soul μπαλάντες ("A Man has to Go Back to the Crossroad...", "Sometime"), πολιτικολογίες πάνω σε περίτεχνες jazz/funk εφευρέσεις ("Coldblooded") - αν και η πολιτική δεν ήταν μάλλον το «φόρτε» του Νονού (σσ. υποστήριξε δημόσια την υποψηφιότητα Nixon ο αθεόφοβος το 1972!)  - και όλα κυλάνε νεράκι. Ακόμα κι οι ακίνητοι / πακτωμένοι στη θέση τους hard rockers κάπου στο πίσω μέρος του μυαλό τους σκέφτονται «διάολε, αυτή είναι η απόλυτη χορευτική μουσική (βρε μπας και ρίξουμε καμιά γυροβολιά;)». Νομίζω ότι έγινα κατανοητός.

Βάλτε λοιπόν τo Hell στο πικάπ, ανεβάστε το 'volume' όσο σηκώνει το ηχοσύστημά σας (και οι «γειτόνοι») και προσηλυτιστήκατε στο λεπτό. Ave Black Caesar! -- Laertis