---

Rykodisc 1995, 2009

Γίνεται rock & roll χωρίς καθόλου κιθάρες; 'Yes', μας δήλωσαν οι Morphine με τον τρίτο δίσκο τους το 1995 - κι εμείς συμφωνούμε και επαυξάνουμε.

Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό οποιουδήποτε ακούει για πρώτη φορά τους Μοrphine είναι ότι πρόκειται μια πολύ ιδιαίτερη μπάντα. Δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, καθόσον το γκρουπ που σχηματίστηκε στη Βοστώνη το 1989 είχε ως μέλη ένα μπασίστα/τραγουδιστή (Mark Sandman), ένα σαξοφωνίστα (Dana Colley) κι έναν ντράμερ (Jerome Dupree). Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι στη διάρκεια του βίου τους, ο οποίος τερματίστηκε απότομα με τον αιφνίδιο θάνατο του Sandman κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας το 1999, οι Morphine κατόρθωσαν να μετατρέψουν αυτή την ιδιαιτερότητα σε δύναμη και να αναδειχθούν σε ένα από τα cult συγκροτήματα των 90s.

Βασικός υπεύθυνος για τον ήχο των Morphine ήταν το ανήσυχο μουσικό πνεύμα του Mark Sandman. Κατά τη διάρκεια των 80s o Sandman είχε θητεύσει στους εναλλακτικούς και bluesy Treat Her Right, όπου έπαιζε μια τρίχορδη κιθάρα που υποκαθιστούσε το μπάσο και την οποία ο ίδιος αποκαλούσε 'low guitar'. Προς τα τέλη της δεκαετίας ο Sandman άρχισε να παίζει με slide σε ένα μονόχορδο μπάσο δικής του επινόησης, στη συνέχεια όμως προσέθεσε και δεύτερη χορδή. Με τη δημιουργία των Morphine, οι Sandman και Colley δοκίμασαν να υποκαταστήσουν τους ρόλους της κιθάρας και του μπάσου ενός κλασικού four-piece συγκροτήματος (δύο κιθάρες, μπάσο, ντραμς) δίνοντας στο δίχορδο slide μπάσο του Sandman το ρόλο του μπάσου αλλά και της ρυθμικής κιθάρας, και στο βαρύτονο ή και άλτο σαξόφωνο τoυ Colley το ρόλο της lead κιθάρας.

Οι Morphine ξεκίνησαν την καριέρα τους στην ανεξάρτητη jazz εταιρεία Accurate Records, όπου και κυκλοφόρησαν το πρώτο άλμπουμ τους υπό τον τίτλο Good (1991). Ο bluesy, jazzy, χαμηλών τόνων, χαμηλών συχνοτήτων και πλούσιων ηχοχρωμάτων ήχος του άλμπουμ προκάλεσε το ενδιαφέρον της ανεξάρτητης - τότε - Rykοdisc Records, η οποία έσπευσε να το επανεκδώσει ένα χρόνο αργότερα. Η «μεταγραφή» των Morphine στη Rykodisc ήταν και το διαβατήριο για την δυναμική είσοδό τους στην ανεξάρτητη αμερικανική σκηνή, καθώς το Good έλαβε θετικές κριτικές από τον ανεξάρτητο τύπο και πολλά από τα κομμάτια του εξασφάλισαν σημαντική προβολή από το κολεγιακό ραδιόφωνο.  Ακολούθησε η αντικατάσταση του Dupree από τον Billy Conway (ο οποίος είχε συνεργαστεί με τον Sandman στους Treat Her Right) και ένα χρόνο αργότερα ήρθε η κυκλοφορία ενός δεύτερου άλμπουμ, του Cure for Pain (1993).  Η δεύτερη δουλειά των Morphine εξέλιξε και εκλέπτυνε ακόμα περαιτέρω το σκοτεινό, εκλεκτικό και sexy σύμπαν τους, έφερε σε πρώτο πλάνο τα στιχουργικά και ερμηνευτικά προσόντα του Sandman και  τους ανέδειξε στην πιο 'sui generis' μπάντα της ανεξάρτητης σκηνής. Στην καταξίωσή τους συνέβαλε σίγουρα και η μεγάλη περιοδεία που έκαναν σε Αμερική και Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 1994 δίνοντας την ευκαιρία σε πολλούς (και σε εμένα προσωπικά) να ανακαλύψουν από πρώτο χέρι τις μουσικές και σκηνικές τους αρετές.

Κι ερχόμαστε στο follow-up του Cure for Pain, το οποίο και διαλέξαμε γι' αυτή την εβδομάδα: o λόγος για το Yes (1995). Η  κύρια αιτία για την οποία το Yes κέρδισε το Cure for Pain στα σημεία είναι η αμεσότητα και η ευθύτητά του. Με άλλα λόγια, ενώ στις προγενέστερες - αλλά και στις μεταγενέστερες - δουλειές τους οι Morphine δείχνουν μια προτίμηση στις low-tempo, λιτές και σταδιακά κλιμακούμενες συνθέσεις, στο Yes οι όροι του παιχνιδιού είναι ελαφρώς διαφορετικοί και ο ήχος τους πιο «γεμάτος». Ανάμεσα στα 12 συνολικά κομμάτια του άλμπουμ, θα βρούμε δύο up-tempo τραγούδια - "Honey White", "Sharks" - όπου η μπάντα εκλύει έναν πρωτοφανή δυναμισμό, άλλες τρεις mid-tempo συνθέσεις - "Super Sex", "Radar", "Yes" - όπου η κληρονομιά της soul γίνεται ορατή, καθώς και  το αργό "Free Love", το οποίο θα μπορούσαν να είχαν γράψει και οι … Black Sabbath. Από την άλλη πλευρά δε λείπουν οι πιο ήπιες, ευαίσθητες συνθέσεις - "Whisper", "I Had a Chance" - που προσεγγίζουν περισσότερο τα standard του γκρουπ. Σε τελική ανάλυση πιστεύω ότι αξίζει ν' ανακαλύψει κανείς ολόκληρη τη δισκογραφία των Morphine, η οποία περιλαμβάνει δύο ακόμα πλήρη άλμπουμ - Like Swimming (1997) και The Night (2000) - καθώς και μια συλλογή από b-sides και ακυκλοφόρητα κομμάτια - B-Sides and Otherwise (1997). Ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι το Yes είναι το πλέον κατάλληλο για μια πρώτη γνωριμία. -- Γιώργος Ανδρέου