Entombed A.D.: Back to the Stage

Φαίνεται ότι τα Χριστούγεννα έρχονται νωρίτερα φέτος για τους φίλους του σκληρού ήχου και δη για όσους αρέσκονται στο σουηδικό, ακραίο death metal και death 'n roll… Ναι, το μαντέψατε, ο λόγος για τους Entombed A.D., τους  γνωστούς και μη εξαιρετέους Entombed δηλαδή, οι οποίοι πρόκειται να ανέβουν στη σκηνή του An club (με σκοπό να τη διαλύσουν θα προσθέταμε) παρέα με τους Soulskinner και τους For a Dozen Matters, την ερχόμενη Παρασκευή στις 12 του Δεκέμβρη. Η είδηση έσκασε ως κεραυνός εν αιθρία στον βαρύ και ανθυγιεινό τομέα του Wild Thing και ωθούμενοι από την κεκτημένη ταχύτητα της ανακοίνωσης κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του συγκροτήματος δίνοντας έμφαση στις στιγμές εκείνες της καριέρας τους που καθιστούν την παρακολούθηση της συναυλίας επιβεβλημένη.

Εν αρχή είναι οι Nihilist λοιπόν. Σε μία εποχή που ο ακραίος ήχος ήταν ακόμα εύπλαστος, ο Nicke Andersson και η παρέα του, δηλαδή οι Lars Gorgan Petrov (φωνή), Leif "Leffe" Cuzner (κιθάρα), Alex Helid (κιθάρα) και Johnny Hedlund (μπάσο), αποδείχτηκαν άξιοι γλύπτες και βοήθησαν, στη βραχύβια πορεία τους, την κατασκευή του απόκοσμου και γκροτέσκου έργου τέχνης που σήμερα ονομάζουμε death metal. Παρέμειναν δραστήριοι μεταξύ 1987 και 1989, καταφέρνοντας να κυκλοφορήσουν τα ντέμο Premature Autopsy, Only Shred Remain και Drowned. Συμμετείχαν επίσης και στο 4-way split Hard Raw and Fast με τους Strebers, Cemetarium και D.T.A.L., συνεισφέροντας το τραγούδι "Face of Evil" (από το Only Shreds Remain). Το υλικό των εν λόγω ντέμο είναι ακατέργαστος χρυσός. Ο ήχος φυσικά περισσότερο άνθρακα θυμίζει, πράγμα λογικό αν αναλογιστεί κανείς τις εποχές και τα μέσα. Δίνει όμως αφενός μια γερή νότα ρομαντισμού και αφ' ετέρου δημιουργεί την απόκοσμη ατμόσφαιρα που αρμόζει σε πρωτόλειες κυκλοφορίες του είδους. Ακούστε τα όλα μαζεμένα στο δίσκο Nihilist (1987-1989) που κυκλοφόρησε το 2005 από την Threeman Records και καμαρώστε το τότε κοχλάζον underground που έδινε σχήμα σε ένα τεράστιο ποσοστό αυτών που σήμερα θεωρούμε δεδομένα. Ιστορία εν τη γενέσει.

Οι Nihilist διαλύθηκαν λόγω μουσικών και προσωπικών διαφωνιών του Nicke Andersson με τον μπασίστα Johhny Hedlund. Ο μεν κράτησε κάποια από τα υπόλοιπα μέλη και συνέχισαν ως Entombed και ο δε σχημάτισε τους Unleased. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κιθαρίστας Leif Cuzner, που (θα έπρεπε να) έχει μείνει στην ιστορία ως δημιουργός του παραδοσιακού σουηδικού κιθαριστικού ήχου "buzzsaw", αυτοκτόνησε δια απαγχονισμού το 2006.

Left Hand Path (1990, Earache)

Η αυγή της δεκαετίας του '90 βρήκε τους Σουηδούς να ντεμπουτάρουν με το Left Hand Path. Κάποια από τα τραγούδια του δίσκου υπήρχαν ήδη στα ντέμο των Nihilist. Η σωστή παραγωγή του δίσκου όμως, που ηχογραφήθηκε στo θρυλικό Sunlight στούντιο της Στοκχόλμης, αφήνει το υλικό να αναπνεύσει κα κατά συνέπεια να εκπνεύσει ένα ακόμα φαρμακερότερο δηλητήριο. Κανένα τραγούδι δεν κάνει κοιλιά, αντιθέτως όλα παίρνουν κεφάλια. Εν έτει 1990 το να βγαίνεις από το underground με ένα άλμπουμ σαν κι αυτό σε καθιστά αυτόματα ανάμεσα στους κορυφαίους νεοσύστατους του είδους. Να είστε σίγουροι ότι όσοι νεώτεροι έπαιξαν New Wave of Swedish Death Metal, το μελέτησαν ως ένα εκ των τεσσάρων ευαγγελίων. Να είστε επίσης σίγουροι ότι οι αμερικάνοι που επηρεάστηκαν από συγκροτήματα όπως οι In Flames, θα έγραφαν πολύ καλύτερη μουσική αν το είχαν ξεκοκαλίσει. Οι Entombed επέλεξαν εξ αρχής το μονοπάτι της αριστερής χειρός και ταυτόχρονα το πραγματικό death metal απέκτησε πυξίδα.

[Trivia:] Το μουσικό θέμα του ομότιτλου τραγουδιού προέρχεται από τη μουσική της ταινίας ταινίας τρόμου του 1979, Phantasm.

Clandestine (1991, Earache)

Προσωπική αδυναμία! Και πάω στοίχημα ότι πολλοί εκτός εμού το χαιρετίζουν ως το κορυφαίο πόνημα των Entombed. Ηχητικά είναι πολύ κοντά στο Left Hand Path, είναι όμως πιο έμπειρο και σαφώς πιο αιχμηρό. Παρόλα αυτά κατά έναν περίεργο τρόπο καταφέρνει να ανοίγει πόρτες προς ένα μεγαλύτερο ακροατήριο, δίχως τη ρετσινιά του «εύπεπτου». Τα samples σε καίρια σημεία των τραγουδιών συμβάλουν σε αυτό βέβαια (π.χ. "Sinner Bleed"). Η λύση όμως στην εξίσωση, πέραν της προφανούς προόδου του συγκροτήματος, είναι ο τραγουδιστής. Αυτή τη φορά πίσω από το μικρόφωνο δε βρίσκεται ο L.G. Petrov. Ούτε όμως ο Johnny Dordevic των Carnage που εσφαλμένα λαμβάνει credit στο δίσκο. Τα φωνητικά είχε αναλάβει για πρώτη και τελευταία φορά ο Nicke Andersson, του οποίου το ιδιαίτερο φωνητικό εύρος απέδωσε φοβερές και παθιασμένες ερμηνείες, ξεχωρίζοντας κατ αυτόν τον τρόπο το δίσκο μεταξύ των υπόλοιπων κυκλοφοριών των Entombed. Η έκπληξη στα μάτια δε, των ανυποψίαστων οπαδών των Hellacopters, όταν εκτίθενται στο μιαρό παρελθόν του Andersson είναι ανεκτίμητη! Δοκιμάστε το! Τα "Living Dead", "Blessed Be" και "Strange Aeons" είναι πρώτα μεταξύ ίσων, δυσθεώρητων ασμάτων. Το "Chaos Bleed" από την άλλη, είναι ένα από τα τρομακτικότερα αριστουργήματα που «ξέρασε» ποτέ η μουσική. Και να το είχαν διαλύσει σε εκείνο το σημείο, ακόμα θα μιλούσαμε για μπάντα που κοιτάει στα μάτια τους κολοσσούς του σκληρού ήχου.

[Trivia:] Φαίνεται ότι οι Entombed ήταν σινεφίλ. Στο εναρκτήριο "Living Dead" διακρίνουμε τη φωνή του (ιδιαίτερα αγαπητού στους rockers) Vincent Price, αλλά και του John Westbrook, σε δύο αποσπάσματα από την ταινία The Masque of the Red Death του 1964.

Wolverine Blues (1993, Earache)

Ο τρίτος δίσκος ενός συγκροτήματος είναι κατά γενική παραδοχή μεταξύ ανθρώπων που παρακολουθούν από κοντά τα μουσικά δρώμενα ο πιο καθοριστικός για τη μετέπειτα πορεία του. Αφήνοντας δύο χρόνια αυτή τη φορά μεταξύ του τελευταίου τους τότε δίσκου και του νέου, οι Entombed παρουσίασαν ένα δίσκο του οποίου το όνομα παραπέμπει στον σκληρόπετσο χαρακτήρα της εποποιίας των αμερικάνικων Marvel Comics και της μουσικής που προ πολλών πολλών δεκαετιών έθεσε τις βάσεις για το rock γενικότερα. Τι σχέση μπορεί να έχουν αυτά με μια σουηδική παρέα «ντεθάδων»; Οι Entrombed λοιπόν τόλμησαν να κάνουν στροφή στην κρισιμότερη φάση της καριέρας τους και το έκαναν καθολικά. Από τον τίτλο και το artwork μέχρι τη μουσική. Ανέκαθεν ήξεραν να γκρουβάρουν. Υπήρξαν πιονιέροι του death metal με τον τρόπο τους και στην ώρα τους. Είχαν βγάλει δύο δίσκους κοσμήματα του απόκοσμου death metal. Η δεκαετία που λειτούργησε ως το μεγαλύτερο χωνευτήρι βάδιζε προς τα μισά της… Τα blues και το rock 'n' roll ως ολότητα άρχισαν να ενδιαφέρουν τη μπάντα περισσότερο από την πρώτη γραμμή ενός εκ των μπάσταρδων υπο-ιδιωμάτων τους. Αυτή την κορυφή την είχαν κατακτήσει ήδη άλλωστε και κατά πάσα πιθανότητα δε μπορούσαν ούτε οι ίδιοι να σταθούν αντάξιοι του βαρυσήμαντου παρελθόντος τους. Βγάζουν λοιπόν την πανοπλία (αλλά όχι τα death metal longsleeves) και αφήνουν τις κιθάρες να κεντήσουν. Το sample-άρισμα από ταινία καλά κρατεί, αλλά εδώ αφορά ένα φιλμ της δεκαετίας του '90. Το ότι επέστρεψε το L.G. Petrov στα καθήκοντά του το ανέφερα; Ο δίσκος φυσικά έσκισε και ακούγεται ακόμα και σήμερα μονορούφι. Εδώ βρίσκεται η αρχή αυτού που ονομάζουμε Death 'n Roll. Το Wolverine Blues είναι ο λόγος που πολλοί οπαδοί τους γύρισαν την πλάτη και ακόμα περισσότεροι τους λάτρεψαν, ακόμα και αν δεν κατάφεραν ποτέ να κατανοήσουν τα Left Hand Path και Clandestine. Και όλα τα παραπάνω είναι δείγματα γραφής μόνο άξιων συγκροτημάτων…

Uprising (2000, Music for Nations)

Έπειτα από το Wolverine Blues οι Entombed κυκλοφόρησαν το To Ride, Shoot Straight and Speak the Truth το 1997, έχοντας υπογράψει στη Music for Nations. Ο δίσκος, παρότι καλός, δεν είχε την ποιότητα του προκατόχου του. Κάπου εκεί ο Nicke Andersson αποχώρησε για να αφοσιωθεί στους Hellacopters. Ακολούθησε το Same Difference ένα χρόνο αργότερα και δεν κατάφερε ούτε αυτό να κάνει τη διαφορά. Έπρεπε να μπει η νέα χιλιετηρίδα ώστε οι Σουηδοί να επιστρέψουν με κάτι αντάξιο του παρελθόντος. Και ο τίτλος αυτού Uprising. Πρόκειται για έναν death 'n roll δίσκο με τη ζυγαριά να γέρνει περισσότερο προς το rock 'n roll, τουλάχιστον υπό το πρίσμα ενός οπαδού του death metal. Η αγριοφωνάρα του L.G. και το σφυροκόπημα του άξιου αντικαταστάτη του Andersson, Peter Stjarvind (ακούστε ΤΩΡΑ τη φετινή δουλειά των Black Trip στους οποίους έχει ρόλο κιθαρίστα), με έναν περίεργο τρόπο δένουν με τις κιθαριστικές ατμόσφαιρες και τα ριφ που παντρεύονται με τις πεντατονικές. Φοβερό μπάσιμο στη δεκαετία που αναζωπύρωσε το heavy metal από μια μπάντα με «βεβαρημένο» παρελθόν που γράφει death metal σχεδόν... χορευτικό!

Morning Star (2001, Music for Nations)

Δεύτερη προσωπική αδυναμία. Άλλωστε με αυτόν τον δίσκο τους γνώρισα. Ο Αυγερινός αποφασίζει να ξαναλάμψει μέσω της μουσικής τους και αυτοί με τη σειρά τους του γράφουν έναν από τον καλύτερο ύμνο που έχει γραφτεί στο όνομά του. Γραφικότητες… Απλώς τα παιδιά αποφασίζουν να πάνε μια βόλτα από τα παλιά λημέρια και να ξαναφορέσουν wristbands. Μόνο που αυτή τη φορά, ως ενήλικες και πάλιουρες που ήταν, αφαίρεσαν τα καρφιά. Όλη η εμπειρία που είχαν αποκομίσει έως τότε, από τις 'evil' μέρες μέχρι την ενσωμάτωση του rock 'n' roll στη βίαιη μουσική τους, φιλτράρει το πισωγύρισμα που επιχείρησαν και το αποτέλεσμα είναι ίσως η αρτιότερη μέχρι τώρα δουλειά τους. Δεν ξέρω αν απλά έκαναν το κέφι τους ή αν επιχείρησαν να ξαναμαζέψουν τους παλιούς τους οπαδούς μία δεκαετία μετά το Clandestine και ειλικρινά ούτε με νοιάζει. Αυτό που ξέρω στα σίγουρα όμως είναι πως το Morning Star είναι μία από τις καλύτερες μουσικές στιγμές της προηγούμενης δεκαετίας και το "Chief Rebel Angel" ένα από τα καλύτερα τραγούδια της. Τη συνταγή θα τελειοποιήσουν στο άλμπουμ Inferno, δύο χρόνια μετά.  

Μετά το Inferno, η νεότερη ιστορία της μπάντας είναι λίγο πολύ γνωστή. Οι πιο πρόσφατες εξελίξεις στο στρατόπεδο των Σουηδών έμελλε να αλλάξουν λίγο το όνομα του συγκροτήματος. Πιο συγκεκριμένα, πέρσι το συγκρότημα υπέγραψε με τη Century Media. Ακολούθησε η ανακοίνωση ότι ο μπασίστας Alex Hellid δεν αποτελεί πλέον μέλος του συγκροτήματος. Αυτό ανέβαλε την κυκλοφορία του δίσκου για το 2014, αλλά στο μεταξύ ανακοινώθηκε ότι ο Hellid μαζί με τους Ulf "Uffe" Cederlund και τον Orvar Safstrom επρόκειτο να παίξουν ζωντανά ολόκληρο το Clandestine με τη συμμετοχή του Nicke Andersson και συνοδεία συμφωνικής ορχήστρας. Η παρουσία του Andersson στάθηκε αδύνατη λόγω ασυμβατότητας προγραμμάτων. Εν κατακλείδι ανακοινώθηκε ότι ο νέος δίσκος, Back to the Front, θα κυκλοφορήσει με τους Petrov, Elgstrand, Brandt και Dhlstedt ως Enotmbed A.D. Το κλασικό όνομα 'Entombed' αποφασίστηκε ότι ανήκει και στα τέσσερα μέλη του αυθεντικού σχήματος, δηλαδή τους Petrov, Anderson, Cederlund και Hellid και μένει στον πάγο μέχρι νεωτέρας. Έχοντας δει την καλλιτεχνική κατάντια αγαπημένων γκρουπ που βρέθηκαν σε αυτή τη θέση (βλέπε L.A. Guns), αλλά και έχοντας απομυθοποιήσει πλήρως τους Queensryche που δε σταματούν να δίνουν σεμινάρια σκηνοθεσίας heavy metal σαπουνόπερας, οφείλουμε να παραδεχτούμε τον διακριτικό τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν οι Σουηδοί την κατάσταση.

Για το τέλος κρατάω δύο συναυλιακές στιγμές της μπάντας που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Η πρώτη αφορά την τελευταία επίσκεψή τους στην Ελλάδα μαζί με τους Sabbat και τους Exodus. Είχαν βγει δεύτεροι και είχαν κλέψει την παράσταση, όσο κι αν μας είχαν λείψει οι Sabbat και όσο κι αν το thrash των Exodus κυλά στο αίμα μας. Η δεύτερη έχει αποτυπωθεί στο δίσκο Ureal Estate. Για τη δεύτερη ζωντανά ηχογραφημένη τους κυκλοφορία οι Entombed έδωσαν μια συναυλία στο Royal Opera Hall συνοδευόμενοι από το βασιλικό μπαλέτο της Σουηδίας! Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την είσοδο στο χώρο, σε κάθε ακροατή έδιναν και από ένα ζευγάρι ωτοασπίδες... Αξίζει πραγματικά να δείτε το βίντεο της συγκεκριμένης εμφάνισης. Ο Petrov με μπλούζα Atheist, κοινό και συγκρότημα έξω από τα νέρα τους, μπαλαρίνες να ακροβατούν πάνω σε ριφ και η μπάντα, ως γνωστόν, σε μεγάλη φόρμα. Εν αναμονή της συναυλίας της Παρασκευής ακούμε το φετινό τους άλμπουμ Back to the Front, που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο, και περιμένουμε τη ζωντανή παρουσίασή του παρέα με κλασικά σουηδικά νεκρομεταλικά άσματα.

Tags: Entombed, Entombed A.D., Death Metal, Clandestine, Wolverine Blues, Uprising, Swedish Death Metal, Morning Star, Nihilist, Death n' Roll